Fotonettverk Rogaland

Kategori: Litteraturomtaler

Omtaler av litteratur som omhandler fotografier, fotografering og alt som kan tenkes relatert til dette.

  • «Her står jeg i ensom storhed …» Bilder av stavangerfotografen Julie Lund

    Den nye årboka til Stavanger museum (2006) presenterer ein interessant artikkel om ein av dei mange meir ukjende fotografane i Stavanger. Forfattar er Gry Bang-Andersen, Stavanger museum avd. Stavanger sjøfartsmuseum.

    Materialet etter fotograf Julie A. Lund (1867- 1917) ved Stavanger Sjøfartsmuseum utgjer bare ein liten del av det opprinnelege fotoarkivet hennar. Stavanger Sjøfartsmuseum tek vare på 323 glasnegativar og nokre få positivar. Dei fleste kan daterast til åra mellom 1900- 1910.

    Tre motivtypar går igjen i arkivet. Største gruppa er såkalla studioportrett. Mange av desse er sjølvportrett, og portrett av søstera eller andre i den nære familien. Ei anna stor motivgruppe er interiørfotografi av familiar i bestestovene deira og såkalla interiørstilleben. Den tredje motivgruppa viser familiergrupper framfor heimane deira. Dermed ser det ut for at Julie Lund i ein periode var oppdragsfotograf i Stavanger og i tidlegare Hetland kommune. Fleire av fotografia er nemleg frå Tasta- og Dusavikområdet. Det er uvisst om Julie Lund hadde eige atelier, eller om ho arbeidde for andre.

    Gry Bang-Andersen har også nøsta i den spinkle delen av materialet som viser at Julie Lund også budde og fotograferte andre stader på Vestlandet. Ho set også Julie Lund inn i samanhengen kvinnelege fotografar og aksepterte borgarlege yrke på slutten av 1800-talet og framover.

    Ref.: Stavanger Museum Årbok 2006.

    Stavanger Museum årbok 2006
    Stavanger Museum årbok 2006
    "Her står jeg i ensom storhed …" Bilder av stavangerfotografen Julie Lund
    «Her står jeg i ensom storhed …» Bilder av stavangerfotografen Julie Lund

  • Helsing frå Suldal. Postkort 1890-1960

    Suldal Sogelag har gitt ut boka Helsing frå Suldal. Postkort 1890-1960. Boka presenterer om lag 340 postkort frå heile dagens Suldal kommune. Suldal står i ei særstilling i Rogaland på dette området. Ingen andre kommunar har så mange eldre kort som Suldal. Dette har samanheng med etableringa av Turistrute 7 i 1887, vegen gjennom Suldals-dalføret mellom Røldal i Hordaland og Sand. Postkorta har solide og informative tekstar. Derfor vert boka også ei interessant og informativ lokalhistorie om Suldal. Boka har også innleiingskapitlet Fotografane og postkorta frå Suldal. Dermed vert boka også eit bidrag til fotograf- og fotografihistoria i Rogaland.

    Utgjevar: Suldal sogelag 2008. Redaksjon: Rune Roalkvam (redaktør), Terje Bråtveit, Ola Lagarhus og Bjarte Skipevåg.

    Kan kjøpast frå: Bokhandlarane og Rogaland Historie-og Ættesogelag.

    Helsing frå Suldal. Postkort 1890-1960
    Helsing frå Suldal. Postkort 1890-1960

  • Et øyeblikk for evigheten. Festskrift til Leif Preus 80-årsdag

    Preus museum har i samarbeid med Norsk Fotohistorisk Forening gitt ut boka Et øyeblikk for evigheten. Festskrift til Leif Preus 80-årsdag. Fotograf Leif Preus skulle vera velkjend for alle i det fotohistoriske miljøet. Han grunnla Preus museum i Horten. Den norske Staten kjøpte museet i 1995. Leif Preus vart då den første styraren av det nye nasjonale fotomuseet som sidan flytte til flotte lokale på Karljohansvern i Horten.

    Festskriftet presenterer eit fotobidrag med tekst til frå 36 fotografar, fotohistorikarar, samlarar og politikarar med kulturminister Trond Giske i spissen. Dei fekk alle spørsmål om å presentera og kommentera eit sjølvvalt fotografi til boka.

    Boka har eitt fotografi frå Rogaland: Søstrer i oppvasken av fotograf Børge Kalvig (1975). Det er Lisabet Risa som presenterer dette fotografiet. Redaksjonen valde også Kalvig sitt til framsida på festskriftet.

    Utgjevar: Preus museum i samarbeid med Norsk Fotohistorisk Forening 2008.

    Redaktørar: Hanne Holm-Johnsen og Jonas Ekeberg.

    Kan kjøpast frå: Preus museum, PB 254, 3192 Horten.

    Et øyeblikk for evigheten. Festskrift til Leif Preus 80-årsdag
    Et øyeblikk for evigheten. Festskrift til Leif Preus 80-årsdag

  • Heiselberg, Morten og Søndenå, Ola: Fotografi frå Ryfylke 1880-1940

    Boka presenterer over 300 fotografi frå perioden 1880-1940 frå Ryfylke-kommunane Forsand, Strand, Hjelmeland, Suldal, Sauda, Finnøy, Rennesøy og Kvitsøy. Fotografia vert presentert tematisk i fire store kapittel med introduksjonstekst til. Tema er folkelivsbilete, arbeidslivsbilete biletlandskap og ferdaminne. Denne boka viser ikkje minst kor mange verdfullle amatørfotografi som finst kringom i private heimar og kor viktig det er å sikra desse for ettertida.

    Heiselberg, Morten og Søndenå, Ola: Fotografi frå Ryfylke 1880-1940
    Heiselberg, Morten og Søndenå, Ola: Fotografi frå Ryfylke 1880-1940

  • Larsen, Peter og Lien, Sigrid: Norsk fotohistorie. Frå daguerreotypi til digitalisering

    Dette er den andre samla framstillinga av norsk fotografihistorie. Boka dreg linjene opp til i dag og legg særleg vekt på ei brei framstilling av utviklinga innan kunstnerisk fotografi og av pressefotografiet si historie her i landet. Dette er noko nytt. Dei to forfattarane, kunsthistorikar Sigrid Lien og medievitar Peter Larsen ved Universitetet i Bergen, er ressurspersonar på desse områda.

    Den første nasjonale fotografihistoria kom hausten 2000 med Roger Erlandsen si bok Pas nu paa! Nu tar jeg fra Hullet … Om fotografiens første hundre år i Norge – 1839-1940. Denne boka presenterer fotografiet si utvikling i åra 1839-1940. Sentrale tema forutan fotografiet si utvikling, presentasjonen av fotografane som yrkesgruppe og som sentrale aktørar i norsk fotografihistorie, av fotografane si plassering og rolle i samfunnslivet, og kva rolle fotografiet har spela kulturelt og samfunnsmessig. Ein del av boka presenterer dessutan historia til Norges Fotografforbund før 1940.

    Larsen, Peter og Lien, Sigrid: Norsk fotohistorie. Frå daguerreotypi til digitalisering.
    Larsen, Peter og Lien, Sigrid: Norsk fotohistorie. Frå daguerreotypi til digitalisering.

  • Gullestad, Marianne: Misjonsbilder. Bidrag til norsk selvforståelse

    Boka bygger på Gullestad si doktoravhandling. Ho tek opp korleis misjonærane presenterer seg sjølv i fotografia som vart sent heim til Noreg, og korleis dei prøvde å dokumentera og visualiserte nauda på misjonsmarka med tanke på å skapa større engasjement heime for misjonsarbeidet. Gullestad var under forskinga som ligg til grunn av avhandlinga tilknytta Program for virtuelle studier ved Universitetet i Tromsø.

    Det er fotografi frå Det norske Misjonsselskap (NMS) sitt arbeid i Nord Kamerun som er utgangspunkt for avhandlinga. Kamerun vart opna for norsk misjon i 1925. Boka presenterer eit rikt fotomateriale frå 1925 og fram til i dag. Fotografia er først og fremst henta frå NMS Arkiv ved Misjonshøgskolen i Stavanger. Sjå presentasjonen av Misjonshøgskolen i Stavanger, NMS Arkiv under Kven er vi.

    Gullestad, Marianne: Misjonsbilder. Bidrag til norsk selvforståelse
    Gullestad, Marianne: Misjonsbilder. Bidrag til norsk selvforståelse

  • Svendsen, Johanne Seines: Fotografen Robert Collett

    Mastergrad i filmvitenskap ved Institutt for kunst- og medievitenskap ved NTNU, våren 2006. Publisert i serien Norsk Fotohistorisk Forenings Skriftserie Bildet lever! Bidrag til norsk fotohistorie 10. (Oslo 2006/2007)

    Svendsen presenterer det fotografiske materialet som er bevart etter zoologen Robert Collett (1842-1913). Nasjonalbiblioteket avd Oslo tek vare på 4 albumar, 616 negativ og om lag 1300 positiv etter Collett. Svendsen analyserer 3 av fotografia hans og vurderer dei som kunstnerisk fotografi.

    Svendsen sitt arbeid er interessant, ikkje minst for dei av oss som har ein annan fagleg ståstad. Ein historikar eller ein etnolog ville nok hatt ei anna tilnærming til Collett og fotomaterialet hans.

    At fleire fagdisiplinar er engasjert i fotohistorie gjer dette fagfeltet ekstra spennande og utfordrande.

    Robert Collett besøkte i alle fall Rogaland to gonger. Han var nemleg på Jæren i 1898 og 1903. Heile arkivet hans er no digitalisert ved Nasjonalbiblioteket. Databasen har fleire fotografi frå Jæren, mellom anna av eldre hus på Høyland i Hå og av sandstrender.

    Svendsen, Johanne Seines: Fotografen Robert Collett.
    Svendsen, Johanne Seines: Fotografen Robert Collett.